12 maja 2009 r Rocznica śmierci Marszałka

Artykol z gazety Echo Dnia.
Ja jestem na pierwszym polanie(trzymam sztandar)


Pałac został wybudowany w 1641 roku. Znajduję się w nim sanktóarium powięcone Józefowi Pilsudzkiemu. Sanktuarium Marszałka Józefa Piłsudskiego i Muzeum Legionów" zajmuje trzy pomieszczenia w południowo-zachodnim narożniku parteru pałacu biskupów krakowskich w Kielcach: Sanktuarium, Sala Sztandarowa, Baszta. Pierwotnie otwarte od 1938 roku, w czasie wojny zniszczone a odtworzone dopiero w 1990 roku.
Mieści się w pomieszczeniach, które w sierpniu i wrześniu 1914 r. (po zajęciu Kielc przez oddziały strzeleckie) były kwaterą główną Józefa Piłsudskiego, a pałac stał się siedzibą Komisariatu Wojsk Polskich, biura werbunkowego, drukarni, redakcji "Dziennika Urzędowego Komisariatu WP", poczty polowej, biura przepustek oraz intendentury.

Sanktuarium
W osobistym pokoju Komendanta z 1914 r. ozdobionym płytami z marmurów bolechowickich, dębnickich i kararyjskich, umieszczono eksponaty stanowiące przedwojenne wyposażenie tego miejsca: w marmurowej niszy pomiędzy oknami brązowe popiersie Marszałka, wykonane przez St. Rzeckiego. Zdewastowaną po II wojnie światowej rzeźbę zrekonstruował w 1990 r. w Gliwickich Zakładach Urządzeń Technicznych, artysta rzeźbiarz Krzysztof Nitsch; mundur marszałkowski J. Piłsudskiego eksponowany
w gablocie na ścianie północnej zastąpił zaginiony mundur strzelecki ofiarowany do Sanktuarium w 1938 r. przez żonę Aleksandrę, wnękę z gablotą wieńczył kartusz
z inicjałem "JP", krzyżem Polonia Restituta i buławami marszałkowskimi; w centralnym miejscu, na kolumnie z nieoszlifowanego marmuru dębnickiego z czterema orłami strzeleckimi z inicjałami "JP" na tarczach amazonek, ustawiono w 1938 r. rzeźbę maski pośmiertnej Marszałka wykonaną z alabastru - w 1990 r. zaginiony oryginał zastąpiono gipsową kopią. Sanktuarium ozdobiono detalami kamiennymi i żeliwnymi oraz sztukateriami zawierającymi elementy nawiązujące do motywów strzeleckich, legionowych i chwały wojskowej. Na żyrandolu, portalach, bramkach wejściowych, podłodze i krzyżowym sklepieniu odnaleźć można Krzyż Legionów, inicjały "JP", daty urodzin i zgonu Józefa Piłsudskiego (1867-1935), motyw Krzyża "Polonia Restituta", orły strzeleckie, odznaki 1 Brygady, wężyk generalski. Podobnie ozdobiono zrekonstruowane w 1990 r. kolorowe witraże (pierwotnie wykonane w Krakowskim Zakładzie Witrażów S.G. Żeleński) w oknach na ścianie zachodniej.

Sala Sztandarowa
W Sali Sztandarowej (w 1914 r. pokój komendanta Kwatery Głównej Mieczysława Trojanowskiego), zgodnie z przedwojennymi koncepcjami, umieszczono eksponaty nawiązujące do przewidywanego tutaj Muzeum Legionów. W miejscu sztandarów 1, 2, 3, 4, 5, 6 pułku piechoty legionów, 2 pułku artylerii lekkiej, 2 pułku szwoleżerów,
2 pułku ułanów, umieszczono sztandar 1 Pułku Piechoty Legionów WP, jednostki wywodzącej się z szeregów 1 Kompanii Kadrowej (sztandary z okresu międzywojennego przekazał po II wojnie światowej do Muzeum Wojska Polskiego ksiądz Walenty Ślusarczyk z Nowej Słupii w Górach Świętokrzyskich. Część jego bogatych zbiorów, w tym pamiątki z okresu powstań narodowych oraz sztandar 2 Pułku Artylerii Lekkiej - przed II wojną także w Sanktuarium - znajdują się obecnie w muzeum klasztoru cystersów w Wąchocku). Wnętrze Sali Sztandarowej ozdobiono w 1938 r. marmurową posadzką ułożoną w szachownicę, żeliwnym świecznikiem, inskrypcją "JÓZEF PIŁSUSDSKI"; uchwyty sztandarów odlane z żeliwa posiadały motyw Krzyża "Polonia Restituta", a okna (projekt i wykonanie w Krakowskim Zakładu Witrażów S.G. Żeleński) wypełniono w 1938 r. gomółkami.

Centralne miejsce na wprost wejścia zajmuje obecnie obraz lwowskiego malarza-batalisty Stanisława Batowskiego przedstawiający "Wkroczenie strzelców
J. Piłsudskiego do Kielc". Artysta uchwycił moment przywitania przez kielczan strzelców wraz z Józefem Piłsudskim, Kazimierzem Sosnkowskim i Tadeuszem Kasprzyckim na ulicy Dużej (obecnie Jana Pawła II) 12 sierpnia 1914 r. (przed wojną obraz ten stanowiący główną część tryptyku znajdował się od 1935 r. w Sali Kominkowej Domu WF i PW im. Marszałka J. Piłsudskiego - Wojewódzki Dom Kultury). Obok niego obraz (oryginał w Muzeum Wojska w Kołobrzegu) przedstawiający potyczkę na ulicy Konstantego (obecnie H. Sienkiewicza) przed Hotelem "Bristol". Trzecia część - walki strzelców pod Karczówką - zaginęła. Całość dzieła St. Batowskiego możemy zobaczyć na szkicu olejnym jego autorstwa.

Warto dodać ze w czasie II WOjny Swiatowej przebywal tu Adolf Hitler.

więcej na

• www.mediateka.com.pl/dedal/pdf/nr_11/dedal_11_18_sanktuarium_pilsudskiego.pdf opis sanktoarium ze zdjeciami
• 
  
  http://www.muzeumkielce.net/ Strona glowna Muzeum
  
  O wydarzeniach z sierpnia 1914 r. przypomina również model "Pomnika Czynu Legionowego", odsłoniętego 2 października 1938 r. na Rogatce Krakowskiej
  wg projektu Jana Raszki (odtworzony w 1991 r.). Przed nim odbywa się wiele uroczystoci patriotycznych jak np te z 21.03.2009 "odprawa Kielceckiej zmiany jadącej na Westerplatte".